Op de plek waar de rivieren Werra en Fulda samenvloeien in de Weser ligt het prachtige stadje Hannoversch Münden. Ontdek hier al het moois en maak kennis met Dokter Eisenbart.
Zo mooi als Hannoversch Münden is, zo onbekend is dat nog bij vele Nederlanders. Misschien komt dat door de naam, die vaak als Hann. Münden wordt weergegeven. En Duitsers zeggen meestal simpelweg Münden.
De toevoeging Hannoversch wordt al eeuwenlang gebruikt om de stad te onderscheiden van de stad Minden, dat ook aan de Weser ligt. Maar sinds 1990 heet de stad officieel Hann. Münden, afgekort dus, lekker verwarrend.
Genoeg over de naam, want er is veel meer te vertellen over deze 3-rivieren stad, in het Zuidelijkste puntje van Nedersaksen. Dat al vroeg bekend stond als...
Al in de 18e eeuw staat Hann. Münden bekend als een prachtige stad. Sterker nog, de bekende Pruisische wetenschappelijke reiziger Alexander von Humboldt noemde het één van de zeven mooist gelegen steden van de wereld.
Dat heeft alles te maken met de drie rivieren waar Hann. Münden aan ligt. Op de strategische ligging tussen de Werra en de Fulda werd in de 11e eeuw al een eerste kasteel gebouwd, en in de eeuw erna de naastliggende stad.
Rond 1200 werd begonnen met de bouw van de stadsmuren, torens en poorten ter verdediging van de stad. Het is dat beeld van slot en Middeleeuwse muren tussen de rivieren dat Alexander von Humboldt zo moet hebben aangesproken.
Van het eerste kasteel is weinig bekend gebleven, behalve een gedateerde funderingssteen. In 1501 is een nieuw kasteel gebouwd, genaamd Welfenschloss. Maar na een brand is deze vanaf 1560 weer helemaal herbouwd.
In de loop van de eeuwen is er veel verbouwd en verdwenen. Maar er staat nog altijd een groot Welfenschloss aan de zuidoever van de Werra, grotendeels bestaande uit twee vleugels.
De 95 meter lange Noordvleugel van het slot heeft tegenwoordig een roze kleur gekregen. Het heeft hiermee van buiten niet de uitstraling van een Middeleeuws kasteel. De kleinere Oostvleugel heeft met een toren en aangebouwd vakwerkhuis nog wat meer van die oude allure.
In het Welfenschloss bevindt zich nu het Stadsmuseum, waar je alles over de geschiedenis van Hann. Münden kan vinden. Ook zijn verschillende zalen met Middeleeuwse muurschilderingen met een rondleiding te bezichtigen.
Veel van de Middeleeuwse stadsmuren en poorten zijn in de loop der jaren gesloopt of verdwenen. Toch zijn er nog restanten te vinden die zeer de moeite waard zijn.
De Rotunde is wat ons betreft daarvan het mooiste torentje. Deze was onderdeel van een vooruitgeschoven bastion van de stadsmuur bij de bovenste stadspoort (Obere Tor).
De Hageltoren staats iets verderop. Deze verdedigingstoren is in de 19e eeuw nog verhoogd voor de productie van hagelkorrels. Dit is te zien in het museum bij de toren. Bij de Hampescherturm aan de Oostkant van de Altstadt is hetzelfde gebeurd.
Ook aan de Oostkant staat nog de Fangen- of Kronenturm. Deze heeft nog wel de oorspronkelijke hoogte, en is vanuit het park te bewonderen. Tenslotte staat de Ziegelpfortenturm tussen Rotunde en
Hampescherturm. Hierin is begin 20e eeuw een doorgang gemaakt voor voetgangers.
Alles binnen de stadsmuren is gelukkig beter bewaard gebleven dan de muren zelf. De Altstadt van Hann. Münden is niet groot, maar in de verschillende straatjes raak je niet uitgekeken naar de vele mooie vakwerkhuizen.
Er zijn maar liefst 700 vakwerkhuizen te vinden, waarbij de oudste al uit het jaar 1381 stamt. Veel huizen staan niet helemaal recht, of de houten balken zijn zichtbaar krom. En vaak zijn bovenliggende verdiepingen groter in oppervlak, zodat de huizen naar voren uitsteken.
De huizen hebben ook vaak versierselen, houtsnijwerken en inscripties. Bij ieder huis blijf je details ontdekken, zodat je altijd tijd tekort komt.
Pronkstuk van de Altstadt is toch zeker het mooie grote Rathaus. Op de funderingen van oudere gebouwen is hier begin 17e eeuw het stadhuis opnieuw opgebouwd, met een prachtige gevel op het Noorden, aan het marktplein.
De grote gevel heeft heel veel vensters, een teken van rijkdom in die tijd. Maar nog mooier zijn de decoraties rond vooral de deuren. En op verschillende tijdstippen speelt het carillon en openen enkele vensters voor een figurenspel met Dokter Eisenbart.
In het Rathaus bevindt zich ook het toeristenbureau. En van een medewerkster mogen we een kijkje nemen in de grote zaal boven. Hier zien we verschillende muurschilderingen over de geschiedenis van de stad. Met ook weer diezelfde Dokter Eisenbart.
Je komt hem dus op verschillende plekken in de stad tegen. En in de zomer ook in levende lijve. Tenminste, nagespeeld dan natuurlijk.
Maar wie was nou toch Dokter Eisenbart?
Dr. Johan Andreas Eisenbart was een rondreizende chirurg in eind 17e, begin 18e eeuw. Hij is bekend gebleven door het drinklied "Ich bin der Doktor Eisenbart", waarin hij als kwakzalver wordt bespot.
In werkelijkheid was hij een zeer gewaardeerde dokter, die zowel voor de rijken als de armen zijn diensten aanbood. Dokter Eisenbart overleed in 1727 in Hann. Münden. De stad heeft hem omarmd als haar belangrijkste historische figuur.
Je kan zijn grafsteen vinden bij de St. Aegidienkerk. En zijn sterfhuis in de Lange Strasse, maar behalve een klein beeldje is daar weinig aan te zien.
Als je een selfie met hem wil dan kan dat bij het standbeeld bij de oude brug over de Werra. En in de zomer kan je je tand door hem laten trekken in het Raadhuis.
De St. Blasius Kerk is een andere opvallende bezienswaardigheid in de stad.
Gebouwd in de 15e eeuw, heeft deze gotische kerk een prachtig houten altaar en een indrukwekkend orgel.
Tijd om op zoek te gaan naar 3 rivieren waar Hann. Münden bekend om is. De Werra hadden we bij het slot al gezien. De Fulda ligt aan de Westkant van de Altstadt. Maar om de samenvloeiing in de Weser te vinden moeten we de eilanden op.
Bij de kades waar vroeger handelsgoederen bij de schepen werden in- en uitgeladen, neem je de loopbrug naar de eilanden. Hier vind je een parkeerterrein, camping, camperplaatsen en aanlegplaats voor rondvaartboten.
Maar wandel je door naar het Noordelijkste puntje, dan kom je bij het punt waar Werra en Fulda in de Weser samenkomen. Hier staat de Weserstein, met een mooi gedicht over de rivieren die elkaar hier kussen.
Voor een mooi uitzicht over Hannoversch Münden maak je een kleine beklimming net buiten de stad, naar de toren van de Tillyschans.
Deze toren is in 1885 gebouwd ter herinnering aan de belegering van de stad door generaal von Tilly in 1626 tijdens de 30-jarige oorlog. Er is een relaxed parkje en een biergarten om even uit te rusten van de klim.
In de toren is ook een klein museum te vinden, met onder andere een reliëf van de verdediging van de stad tijdens de 30-jarige oorlog.
Uitgekeken op de stad? Ik kan het me niet voorstellen. Maar neem vooral ook de tijd om de natuur rond de stad te ontdekken. Dat kan natuurlijk al met een rondvaart op de Weser vanaf het eiland.
Maar ook de fietspaden langs de Weser, de Werra en de Fulda zijn aan te raden. Je komt door mooie natuur, en ook leuke dorpjes (Tip: het vakwerkdorpje Hemeln langs de Weser!).
In het Naturpark Münden rond de stad kunnen wandelaars en natuurliefhebbers ook hun hart ophalen. Genoeg te zien en doen voor een complete vakantie, waarbij je verblijft in of vlakbij het prachtige Hannoversch Münden.