De Vakwerkroute in Franken, het mooie noorden van Beieren

De Duitse vakwerkroute komt langs de mooiste stadjes in Duitsland. Bekijk hier het deel van de route in Franken, het Noorden van Beieren.

De Franken waren een verzameling Germaanse stammen die tijdens en na de val van het Romeinse rijk een steeds groter gebied in Europa onder haar macht kreeg. 

Het huidige Franken is het gebied van het oude stamhertogdom waar het Frankische volk zich vestigde. Dit ligt in het Noorden van de deelstaat Beieren, met een stukje Thüringen en Baden-Württemberg.

In dit deel van Duitsland vind je vele mooie vakwerkstadjes, verenigd in de regionale vakwerkroute van Franken. Het vakwerk hier kenmerkt zich door rijke decoraties, waar we vele mooie voorbeelden van tegenkomen.

Ossen en torens in Ochsenfurt

Ochsenfurt is het officiële beginpunt van de vakwerkroute door Franken. Deze stad ontstond ooit als oversteekplaats voor ossen in de rivier de Main. Ossen vind je nog steeds in het stadswapen, op de klokkentoren en verschillende andere punten in de stad.

Als je over de brug naar de stad rijdt, zie je al diverse stadstorens staan. Deze behoren bij de oude stadsmuur die nog deels intact is.

Vooral aan de Westkant, met zicht op de Dicker Turm en het Palatium (paleis) zijn die nog zeer de moeite waard. Hier ligt ook een parkje met speeltuintjes.

Voor het vakwerk moet je in het centrum van de Altstadt zijn. En dan vooral het schilderachtige rijtje huizen in de Hauptstrasse. Iets verder zie je het grote rode Neues Rathaus, die overigens uit dezelfde tijd stamt als het Alte Rathaus.

De klokkentoren op het rode stadhuis verdient extra aandacht, met verschillende figuren die elk uur in beweging komen. 

De schildershoek in Marktbreit

Een klein stukje verder langs de Main vinden we het stadje Marktbreit. Dit ligt op het Zuidelijkste puntje van de Main, op de kortste landafstand tot de Donau.

Hier werden met een oude kraan, die nog steeds op de kade staat, goederen van schepen op wagens geladen op weg naar de Donau, waar het omgekeerde gebeurde. Dit zorgde voor de handel die het stadje rijk gemaakt heeft.

Vanaf de Mainoever kom je het stadje binnen over de poort en brug over de Breitach in één. Met daarnaast nog het prachtige stadhuis. Vanaf verschillende kanten is dit geheel te bewonderen.

Maar het mooiste is als je niet door de poort gaat, maar blijft wandelen langs de Breitach. Dan kom je bij de zogenaamde Malerwinkel, het punt waar vele schilders zaten om de mooie gebouwen op het doek vast te leggen.

Een rondleiding met gids door Marktbreit is aan te raden. Dan leer je meer over het stadsslot, de Evangelische kerk en kan je een kijkje nemen in de grote zaal en trouwzaal van het stadshuis.

Kuren en de geschiedenis beleven in Bad Windsheim

De naam suggereert het al: Bad Windsheim is een kuurstadje. Hier kan je genieten van de wellness in de Therme. En ook van het mooie Kuurpark, met onder andere het Gradierwerk waar het zoute water zorgt voor een gezonde lucht.

Maar Bad Windsheim ligt natuurlijk ook op de vakwerkroute, en dat is niet voor niets. Je kan hier een leuke rondleiding boeken, bijvoorbeeld met de Nachtwacht van Bad Windsheim.

De gids leidt je langs verschillende mooie vakwerkhuizen, zoals het huidige gasthuis Zum Storchen uit 1296, het oudste bekende vakwerkhuis in Beieren.

Aan het grote Marktplein vind je het al even grote, Barokke stadhuis. De vakwerkhuizen zijn wat meer verspreid over de Altstadt. Hiervoor ga je naar de verschillende marktpleintjes, zoals de Kornmarkt, Weinmarkt en Holzmarkt.

Meer oude vakwerkhuizen in het Fränkisches Freiland museum

Nog meer geschiedenis en oude vakwerkhuizen vind je bij het Fränkisches Freiland (openlucht) museum. Hier staan op een enorm groot terrein een 7-tal dorpjes van verschillende tijdperken, thema's of streken. 

Het museum is heel interessant om niet alleen oude vakwerkhuizen te zien, maar ook hoe er vroeger in geleefd en gewerkt werd. 

Opvallend in het Middeleeuws dorp was dat er maar weinig zogenaamde Zweedse huizen waren. Dat wil zeggen huizen van vóór de 30-jarige oorlog, toen met name de Zweden (maar ook andere volken) veel verwoest hebben. 

Ook interessant was het oude badhuis, zoals die al vanaf de 13e eeuw in Franken bestonden. Hier kon men baden en van een soort sauna genieten. Maar het waren ook gezondheidscentra, waar dokters  technieken als aderlaten toepasten.

Vakwerkhuizen rond het kasteel van Cadolzburg

Cadolzburg bezoek je vooral voor het prachtige kasteel, enigszins dubbelop Burg Cadolzburg genoemd.

Dit kasteel stamt uit de 13e eeuw en heeft, met de nodige verbouwingen, de tand des tijds redelijk goed doorstaan, totdat aan het eind van de Tweede Wereldoorlog het interieur volledig afbrandde.

Aan het begin van de 21e eeuw is dat met moderne materialen weer geheel opgebouwd. Op dit moment is er een uitgebreid museum in het kasteel gevestigd, met veel te zien en doen voor jong en oud!

Cadolzburg zelf is uitgegroeid tot een stadje van enige omvang. Des te opmerkelijker dat de Altstadt maar zo klein is, en opvallend rustig toen wij het in Juni bezochten.

Maar wanneer je de stadspoort "Brusela" doorloopt, kom je wel in een prachtig decor met vakwerkhuizen terecht.

Het Marktplein, met slechts enkele café's, leidt je al snel naar de stenen brug voor de kasteelpoort. Kijk je van daar uit naar beneden, dan zie je nog meer leuke huisjes om te bewonderen

Prachtige torens en ooievaars in Herzogenaurach

Het stadje Herzogenaurach is bekend door de bedrijven Adidas en Puma. Maar ook door zijn middeleeuwse oude stad met pittoreske vakwerkhuizen.

Op zoek naar die Altstadt wandelen we door een mooi park en krijgen we al een goed gevoel over dit stadje. En dat wordt alleen maar beter als we de Haupstrasse inlopen. Want wat een prachtige toren zien we daar!

En een stukje verderop in die straat staat er nog zo één. Deze torens hoorden vroeger bij de stadsmuur, en hebben vier wachttorentjes op de hoekpunten. De stadsmuren zijn weg, maar gelukkig zijn de torens gebleven.

Maar Herzogenaurach heeft meer moois om van te genieten. De hele Hauptstrasse staat vol met mooie vakwerkhuizen. Met ook het oude Rathaus dat nu een restaurant is aan het gezellige marktplein.

De stad kent ook een slot met toegang vanaf het marktplein. Hoewel een eerste versie al in de 13e eeuw gebouwd is, heeft het nu een moderne uitstraling. Na de renovatie in de jaren 70 heeft het gebouw nu meerdere publieke en private functies.

Op de binnenplaats is op het moment van ons bezoek een openlucht bioscoop geplaatst. En wat ons ook opvalt als we er rondlopen: we zien maar liefst 6 ooievaarsnesten op het gebouw.

Bij nadere inspectie zien we op veel huizen in de stad van die nesten, vaak met jongen. Echt een ooievaarsstad dus!

We maken een rondje...

Vanaf Baunach met zijn mooi gerestaureerde vakwerkhuizen maakt de vakwerkroute in Franken een rondje. Dit is een stadje dat we zelf (nog) niet bezocht hebben. Ook Untermerzbach met zijn kasteel en mooie raadhuis, en het pittoreske Marktzeuln aan rivier de Rodach blijven nog even op onze to-do list.

Het kegelspel van Ebern

Als liefhebber van Stadspoorten en -torens verheug ik me na Herzogenaurach al op Ebern. Dit stadje staat namelijk bekend als Frankens mooiste Kegelspel, omwille van de vele torens die het kende.

En inderdaad, als we de Altstadt vanaf het treinstation binnenlopen, komen we al snel langs de Diebsturm en zien we ook de Grauturm en Gänseturm al staan. De Grauturm is de belangrijkste, en grootste. Deze kan bij begeleide rondleidingen beklommen worden.

Van de in totaal 9 Middeleeuwse torens zijn er 4 verdwenen, de Storchenturm is verstopt tussen de huizen, en de Pfarrgartenturm staat bij de camperplaats. En dan is er natuurlijk nog de toren van de stadskerk St. Laurentius.

Maar in Ebern is meer moois te bewonderen. We komen al snel het prachtige oude Rathaus tegen. Met onderaan mooie bogen van de Markthal, en daarboven drie verdiepingen met vakwerkgevel. En bovenaan de klokkentoren uit 1835.

Ebern heeft vooral een plezierig centrum. Weinig auto's, en rondom de Neptunusfontein een heerlijk terras, met mooie huizen rondom. Bepaald geen straf om hier te vertoeven.

Torens beklimmen in Seßlach!

Patrick houdt van torens, Sabine heeft iets met oude stenen bruggen. Op naar Seßlach dus (Sesslach als de Ringel-S niet op je toetsenbord zit...). We parkeren bij de Rodachaue, en via de Middeleeuwse stenen Rotachbrücke komen we bij de Rothenberger Torturm.

Ik word al helemaal blij als blijkt dat je deze toren ook mag beklimmen. Dat komt niet vaak voor, en al helemaal niet zonder gids, maar hier kan dat dus. In de toren waren ooit de cellen, waar de leiders van de Boerenoorlog in de 16e eeuw gemarteld werden.

Behalve deze poort met toren, zijn er nog twee, verbonden met een nog redelijk intacte stadsmuur. Eén daarvan is ook te beklimmen. 

Binnen de stadsmuren is het ook goed toeven. Het stadje is klein en oud, de eerste vermeldingen komen uit 800. Er zijn onder andere nog een oude brouwerij, zoutfabriek en rechtbank te vinden. En natuurlijk de nodige mooie vakwerkhuizen.

Vergeet vooral niet te proosten op één van de terrassen met een echt Seßlacher biertje. En geniet van de traditionele Frankische keuken waar het stadje om bekend staat. In de omgeving zijn veel mooie wandel- en fietspaden.

Heldburg in het Frankse deel van Thüringen

De Vakwerkroute van Franken maakt op het Noordelijkste deel van het traject een uitstapje naar de deelstaat Thüringen. Het stadje Heldburg en omgeving behoorde vroeger namelijk ook tot het stamhertogdom van de Franken.

Wanneer je door Heldburg wandelt, dan proef je nog een beetje de sfeer van de DDR. Het stadje heeft heel veel vakwerkhuizen, maar er is een groot verschil tussen de huizen die wel en niet recent gerenoveerd zijn.

In tegenstelling tot de meeste andere stadjes is Heldburg ook niet veel groter gegroeid. We wandelen langs de mooie Untere Tor naar de Apothekerturm en kijken dan uit over het platteland. 

Wat je vanuit de stad ook kan zien is het kasteel Veste Heldburg, buiten de stad op een oude vulkaankegel.

De Veste is een combinatie van een klassiek kasteel met een slot in Renaissancestijl. In het kasteel is het Burgenmuseum (kastelenmuseum) gevestigd. Niet open op maandag (toen wij er waren...).

De stadspoorten van Hofheim

Vanuit Heldburg rijd je weer terug Beieren in, naar Stadtlauringen, waar de Marktplatz de grootste bezienswaardigheid is.

Vervolgens komen we in Hofheim in Unterfranken terecht. Hier kom je de oude stad binnen door één van de drie poortgebouwen. Het oude treinstation lijkt een soort museum en is een bezoekje waard. Het mooiste vakwerkhuis is hier Hotel Fränkischer Hof.

De reis gaat verder naar Haßfurt. Een gezellige stad aan de oevers van de Main en tussen de natuurparken Haßberge en Steigerwald. Leuk voor kinderen is hier het avonturenbad en de overdekte schaatsbaan.

Steile straatjes in Königsberg in Bayern

Een plaatsje dat je zeker niet mag overslaan is Königsberg in Bayern (dat laatste moet er zeker bij, er zijn meerdere plaatsen die Königsberg heten of heetten).

Deze Königsberg heeft leuke, steile Middeleeuwse straten. Er zijn 3 mooie stadspoorten, en een mooi oud Rathaus aan het Marktplein.

Met een museum, het geboortehuis en een fontein op de Marktplaats wordt de 15e eeuwse wiskundige en astronoom Regiomontanus hier geëerd.

Vanaf de Salzmarkt wandel je omhoog over de Schlossberg naar de Burgruïne Königsberg. Behalve dat je hier het oude kasteel kan bewonderen, geniet je er van het uitzicht in de Biergarten.

Mooie route naar Zeil am Main

Het laatste stadje van deze vakwerkroute is het pittoreske Zeil am Main. Deze stad ligt heel idylisch aan de Haßberge in het main-dal.

Aan vakwerkhuizen ook hier weer geen gebrek. Maar jammer genoeg loopt de doorgaande weg dwars door het stadje, en fungeert het marktplein vooral als parkeerplaats.

Gelukkig zijn er nog wel een paar zijstraatjes waar je rustig kan wandelen. En kan je nog een stukje oude stadsmuur bewonderen, en een leuk schoepenrad in het water van de Krumbach.

Zin in een wandeling met wat hoogtemeters? Klim dan naar de "Zeiler Käppele", een bedevaartskerk op 366 meter hoogte. Het uitzicht op de stad vanaf daar is prachtig! En wandel dan door naar de Burgruine Schmachtenberg, die verscholen ligt in de bossen.

En als je er toch bent...

Het laatste stadje zei ik? De vakwerkroute van Franken komt vooral langs leuke kleine stadjes. Leuke grotere steden zijn er ook.

Zo ben je nu wel heel dicht in de buurt van Bamberg. Met ook veel vakwerkhuizen, en het beroemde stadhuis op het water.

En wat dacht je van Neurenberg? Daar vind je een prachtige kasteel midden in de stad, en een Altstadt om van te smullen.

Maar ja, die liggen niet op de officiële vakwerkroute...

---

Home

Contact

Nieuw

Onze Nieuwsbrief

Waar wil je heen?

Deelstaten

Bewaar op Pinterest